Klimaatstresstest Poelenburg

Klimaatstresstesten, die zijn toch al uitgevoerd?

Alle Nederlandse gemeenten hebben voor 2020 een stresstest uitgevoerd om kwetsbare locaties ten aanzien van wateroverlast, hitte, droogte en overstromingen in kaart te brengen. Het uitgangspunt van deze stresstesten was de huidige situatie. Voor nieuwe ontwikkelingen die plaatsvinden wordt nog niet standaard een klimaatstresstest uitgevoerd, terwijl studies naar bezonning en geluid heel normaal zijn. Nieuwe ontwikkelingen kunnen echter een grote invloed hebben op de mate van kwetsbaarheid van het plangebied zelf en de directe omgeving. Daarom is in opdracht van de gemeente Zaanstad een klimaatstresstest uitgevoerd voor twee ontwikkelingen die plaatsvinden in de wijk Poelenburg: Jaspersstraat en Poelenburg-Oost.

Wateroverlast

De verwachting is dat in de toekomst hevige neerslagsituaties in korte tijd zich steeds vaker zullen voordoen. Om in beeld te brengen welke delen in het plangebied kwetsbaar zijn voor water op straat of zelfs water tegen de gevels, is gebruik gemaakt van 3Di. Met het model is doorgerekend hoe het water oppervlakkig stroomt bij een bui van 70 mm in 1 uur. Het riool is vereenvoudigd meegenomen door een interceptielaag toe te voegen voor alle verharde oppervlakken, waarmee de berging in het riool op een gesimplificeerde manier is meegenomen. Uiteindelijk heeft dit geleid tot onderstaande kaart met daarop de waterdieptes op straat. Om de kwetsbaarheid te van het plangebied te verkleinen zijn een aantal maatregelen voorgesteld.

Hitte

Langere perioden met hoge temperaturen zien we de laatste jaren al vaker voorkomen en dit zal in de toekomst nog vaker gaan gebeuren. Om de kwetsbaarheid van de ontwikkelingen voor hitte in kaart te brengen zijn verschillende kaarten/berekeningen gemaakt: gevoelstemperatuurkaart, afstand tot koelte kaart en TOjuli berekening.

- Gevoelstemperatuur

Voor het in kaart brengen van de gevoelstemperatuur is voor de toekomstige situatie in beeld gebracht welke gevolgen de ontwikkelingen kunnen hebben voor de gevoelstemperatuur. Hierbij is gebruik gemaakt van referentielocaties, die vervolgens zijn geprojecteerd op het plangebied. Het resultaat is in onderstaande afbeelding te zien. Uit de kaart kan opgemaakt worden dat de ontwikkeling aan de Jaspersstraat gevoelig is voor het ontstaan van een hitte-eiland.

- Afstand tot koelte

Door de ontwikkeling aan de Jaspersstraat verdwijnt een koele plek in de omgeving. De gemeente Zaanstad heeft als uitgangspunt dat binnen 300 meter loopafstand een koele plek te vinden is. In onderstaand figuur is te zien welke loopafstand de huizen hebben tot een koele plek.

- TOjuli

Met de TOjuli berekening kan in kaart gebracht worden wat het risico op oververhitting van een woning in de zomer is. Hiervoor zijn 5 maatgevende woningen getoetst. Uit de TOjuli berekening is gebleken dat zonder verdere maatregelen de maatgevende woningen niet aan de grenswaarde in de bouwregelgeving (TOjuli < 1,2 K) voldoen. Verder blijkt uit de berekening dat het combineren van zonwering en ventilatie een effectieve manier is om te voldoen aan de grenswaarde. Actieve koeling is niet wenselijk gezien het energieverbruik en het 'verplaatsen' van het probleem naar buiten toe.

Op basis van de uitkomsten van de stresstest zijn een aantal maatregelen aangedragen om de kwetsbaarheid voor hitte te beperken. 

Droogte

De zomers van 2018, 2019 en 2020 verliepen droog en het hele land had te maken met neerslagtekorten. Dit leidde tot dalende grondwaterstanden en schade aan groen en gewassen. Droge zomers zullen steeds vaker voorkomen en om de kwetsbaarheid van het plangebied te verminderen, zijn maatregelen nodig. In onderstaande kaart is de kwetsbaarheid van het plangebied te zien. Om de kwetsbaarheid voor droogte te verminderen zijn een aantal maatregelen voorgesteld.

Overstromingen

Bij het thema overstromingen is in beeld gebracht wat de kwetsbaarheid van het plangebied is voor een overstroming die 1x in de 1000 jaar kan voorkomen. Aangezien exacte overstromingsinformatie op het moment van de stresstest niet opvraagbaar was, is een aanname gedaan voor het overstromingspeil. Op basis van het overstromingspeil is gekeken welke objecten en/of functies kwetsbaar zijn. Vervolgens zijn een aantal maatregelen aangedragen om de kwetsbaarheid voor een overstroming te verminderen.

Vragen of nieuwsgierig?

Neem contact op met Bart
bart.vanlier@sawa.nl
06 10 49 89 73